12. Sınıf Fizik Müfredatı 2024-2025

1. Ünite DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET
12.1.1. DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET
12.1.1.1. Düzgün çembersel hareketi açıklar.
a. Periyot, frekans, çizgisel hız ve açısal hız, merkezcil ivme kavramları üzerinde durulur.
b. Çizgisel ivme kavramına girilmez.
12.1.1.2. Düzgün çembersel harekette merkezcil ivmeye sebep olan kuvvet ile cismin kütlesi, çizgisel hızı ve dönme yarıçapı arasındaki ilişkiyi analiz eder.
12.1.1.3. Düzgün çembersel hareket yapan cisimlerin hareketini analiz eder.
a. Yatay ve düşey düzlemde düzgün çembersel hareket yapan cisimlere ait, serbest cisim diyagramlarının çizilmesi ve hesaplamalar yapılması sağlanır.
b. Düzgün çembersel harekette konum, hız ve ivme hesaplamalarında trigonometrik fonksiyonlara girilmez.
12.1.1.4. Yatay, düşey ve eğimli zeminlerde araçların emniyetli dönüş şartları ile ilgili hesaplamalar yapar.
12.1.1.5. Düzgün çembersel hareket ile ilgili belirlediği bir problem için çözüm önerileri üretir.
12.1.2. DÖNEREK ÖTELEME HAREKETİ
12.1.2.1. Öteleme ve dönme hareketini karşılaştırır.
12.1.2.2. Eylemsizlik momenti kavramını açıklar.
12.1.2.3. Dönme ve dönerek öteleme hareketi yapan cismin kinetik enerjisinin bağlı olduğu değişkenleri açıklar.
12.1.3. AÇISAL MOMENTUM
12.1.3.1. Açısal momentumun korunumunu günlük hayattan örneklerle açıklar.
12.1.4. KÜTLE ÇEKİM KUVVETİ
12.1.4.1. Kütle çekim kuvvetini açıklar.
12.1.4.2. Newton’ın Hareket Kanunları’nı kullanarak kütle çekim kuvveti ve kütle çekim ivmesinin bağlı olduğu değişkenleri belirler.
12.1.5. KEPLER KANUNLARI
12.1.5.1. Kepler Kanunları’nı açıklar.
a. Matematiksel işlemlere girilmez.
b. Ali Kuşçu ve Uluğ Bey’in gök cisimleri ve gök cisimlerinin hareketleri ile ilgili çalışmalarına yer verilir.

2. Ünite BASİT HARMONİK HAREKET
12.2.1. BASİT HARMONİK HAREKET
12.2.1.1. Basit harmonik hareketi düzgün çembersel hareketi kullanarak açıklar.
a. Basit harmonik harekete günlük hayattan örnekler verilir.
b. Yay ve basit sarkaçlar için uzanım, genlik, periyot, frekans, geri çağırıcı kuvvet ve denge noktası kavramları harmonik hareket örnekleri ile açıklanır.
c. Uzanım, genlik, periyot, frekans ilişkisi ile ilgili matematiksel hesaplamalar yapılır.
ç. Basit harmonik hareket ile ilgili fonksiyonların türevlerine ve işlemlerine girilmez.
12.2.1.2. Basit harmonik harekette konumun zamana göre değişimini analiz eder.
12.2.1.3. Basit harmonik harekette kuvvet, hız ve ivmenin konuma göre değişimi ile ilgili hesaplamalar yapar.
12.2.1.4. Yay sarkacı ve basit sarkaçta periyodun bağlı olduğu değişkenleri belirler.
a. Yay sarkacında esnek bir yayla ucuna bağlı bir kütleden oluşan sistem dikkate alınmalıdır.
b. Öğrencilerin, deney yaparak veya simülasyonlarla periyoda etki eden değişkenleri belirlemeleri ve matematiksel modeli oluşturmaları sağlanır.
12.2.1.5. Yay sarkacı ve basit sarkacın periyodu ile ilgili hesaplamalar yapar.
a. Paralel ve seri bağlı yaylarda eş değer yay sabiti hesaplamalarının yapılması sağlanır.
b. Esnek yayların hareketi tek boyut ile sınırlandırılır.
c. İbn-i Yunus’un basit sarkaçla ilgili yaptığı çalışmalara yer verilir.
12.3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI
12.3.1.1. Su dalgalarında kırınım olayının dalga boyu ve yarık genişliği ile ilişkisini belirler.
12.3.1.2. Su dalgalarında girişim olayını açıklar.
a. Öğrencilerin girişim desenini deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak çizmeleri sağlanır.
b. Girişimle ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
12.3.1.3. Işığın çift yarıkta girişimine etki eden değişkenleri analiz eder.
a. Öğrencilerin, girişim desenini deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak çizmeleri sağlanır.
b. Çift yarıkta girişimle ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
12.3.1.4. Işığın tek yarıkta kırınımına etki eden değişkenleri analiz eder.
a. Öğrencilerin, kırınım desenini deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak çizmeleri sağlanır.
b. Tek yarıkta kırınımla ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
c. İnce zarlarda girişim, hava kaması ve çözme gücü konularına girilmez.
12.3.1.5. Kırınım ve girişim olaylarını inceleyerek ışığın dalga doğası hakkında çıkarım yapar.
12.3.1.6. Doppler olayının etkilerini ışık ve ses dalgalarından örneklerle açıklar.
12.3.2. ELEKTROMANYETİK DALGALAR
12.3.2.1. Elektromanyetik dalgaların ortak özelliklerini açıklar.
12.3.2.2. Elektromanyetik spektrumu günlük hayattan örneklerle ilişkilendirerek açıklar.
12.4.1. ATOM KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ
12.4.1.1. Atom kavramını açıklar.
a. Bohr atom teorisinin haricindeki diğer teoriler, ayrıntılara girilmeden tarihsel gelişim süreci içinde verilir.
b. Atom teorilerinin, birbirleriyle ilişkili olarak geliştirildiği vurgulanmalıdır.
c. Bohr atom teorisinde; atom yarıçapı, enerji seviyeleri, uyarılma, iyonlaşma ve ışıma kavramları vurgulanır. Matematiksel işlemlere girilmez.
ç. Milikan yağ damlası, Thomson’ın e/m tayini, Rutherford saçılması deneyleri ile sınırlı kalınır. Bu deneylerle ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
12.4.1.2. Atomun uyarılma yollarını analiz eder.
Atomların birbirleriyle, elektronla, fotonla ve ısıyla uyarılma şartlarının tartışılması sağlanır.
12.4.1.3. Modern atom teorisinin önemini açıklar.
a. Heisenberg belirsizlik ilkesi, kuantum sayıları, olasılık dalgası, Schrödinger dalga denklemi kavramları vurgulanır.
b. Matematiksel işlemlere girilmez.
c. Feza Gürsey, Asım Orhan Barut ve Behram N. Kurşunoğlu’nun atom fiziği konusundaki çalışmalarına yer verilir.
12.4.2. BÜYÜK PATLAMA VE EVRENİN OLUŞUMU
12.4.2.1. Büyük patlama teorisini açıklar.
a. Evrenin oluşumu ve geleceğiyle ilgili farklı teorilerin de olduğu vurgulanır.
b. Öğrencilerin, büyük patlama teorisini destekleyen bilimsel çalışmaları araştırmaları ve araştırma sonuçlarını rapor olarak sunmaları sağlanır.
c. Bilimsel araştırmalarda etik ilkelere uymanın gerekliliği hatırlatılır.
12.4.2.2. Atom altı parçacıkların özelliklerini açıklar.
a. Öğrencilerin atom altı parçacıkları standart model çerçevesinde tanımlamaları sağlanır.
b. Korunum yasaları ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
12.4.2.3. Madde oluşum sürecini açıklar.
Atom altı parçacıklardan başlayarak madde oluşumunun modelle açıklanması sağlanır.
12.4.2.4. Madde ve antimadde kavramlarını açıklar.
12.4.3. RADYOAKTİVİTE
12.4.3.1. Kararlı ve kararsız durumdaki atomların özelliklerini karşılaştırır.
a. Radyoaktif madde, radyoaktivite, radyoaktif ışıma kavramları üzerinde durulur.
b. Bazı atom çekirdeklerinin çeşitli yollarla enerji kaybedebilecekleri vurgulanır.
c. Marie Curie ve Wilhelm Conrad Röntgen’in radyoaktivite konusunda yaptığı çalışmalara yer verilir.
12.4.3.2. Radyoaktif bozunma sonucu atomun kütle numarası, atom numarası ve enerjisindeki değişimi açıklar.
a. Enerjideki değişim açıklanırken matematiksel işlemlere girilmez.
b. Alfa, beta, gama ışınımları dışındaki bozunma türlerine girilmez.
12.4.3.3. Nükleer fisyon ve füzyon olaylarını açıklar.
a. Nükleer enerji ile çalışan sistemler hakkında araştırma yapılması sağlanır.
b. Nükleer reaktörlerin, bilime, teknolojiye ve ülke ekonomisine sağlayacağı katkılar üzerinde durulur.
c. Atom bombasının, yıkıcı etkileri tarihî gerçekler üzerinden açıklanarak nükleer silahsızlanmanın dünya barışı açısından önemi üzerinde durulur.
12.4.3.4. Radyasyonun canlılar üzerindeki etkilerini açıklar.
Yaşam alanlarında var olan radyasyon kaynakları, radyasyondan korunma yolları ve radyasyon güvenliğinin araştırılması ve bilgilerin paylaşılması sağlanır.

3. Ünite DALGA MEKANİĞi
12.3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLEROLAYI
12.3.2. ELEKTROMANYETİK DALGALAR

4. Ünite ATOM FİZİĞİNE GİRİŞ VE RADYOAKTİVİTE
12.4.1. ATOM KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ
12.4.2. BÜYÜK PATLAMA VE EVRENİN OLUŞUMU
12.4.3. RADYOAKTİVİTE

5. Ünite MODERN FİZİK
12.5.1. ÖZEL GÖRELİLİK
12.5.1.1. Michelson–Morley deneyinin amacını ve sonuçlarını açıklar.
a. Deneyin yapılış aşamaları üzerinde durulur.
b. Deneyin farklı bilim insanları tarafından farklı koşullarda çok kez tekrarlanmış olduğu belirtilir. Bilimsel çalışmalarda sabırlı ve kararlı olmanın önemi vurgulanır.
c. Matematiksel işlemlere girilmez.
12.5.1.2. Einstein’ın özel görelilik teorisinin temel varsayımlarını ifade eder.
12.5.1.3. Göreli zaman ve göreli uzunluk kavramlarını açıklar.
a. Özel görelilikte matematiksel işlemlere girilmez.
b. El-Kindi’nin zamanın göreli olduğuna ilişkin görüşlerine yer verilir.
12.5.1.4. Kütle-enerji eşdeğerliğini açıklar.
12.5.2. KUANTUM FİZİĞİNE GİRİŞ
12.5.2.1. Siyah cisim ışımasını açıklar.
a. Planck hipotezinin kuantum fiziğinin doğuşundaki önemi vurgulanır.
b. Dalga boyu-ışıma şiddeti grafiğinden hareketle klasik yaklaşımla modern yaklaşımın çelişkisi vurgulanır.
c. Siyah cisim ışıması ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
12.5.3. FOTOELEKTRİK OLAY
12.5.3.1. Foton kavramını açıklar.
12.5.3.2. Fotoelektrik olayda elektron koparılma şartlarını açıklar.
a. Hertz’ in çalışmaları üzerinde durulur.
b. Öğrencilerin, simülasyonlar yardımıyla fotoelektrik olaya etki eden değişkenleri gözlemlemeleri ve yorumlamaları sağlanır.
c. Einstein’ın fotoelektrik denklemi üzerinde durulur.
ç. Fotoelektronun maksimum kinetik enerjisi- ışık frekansı grafiği dışındaki grafiklere girilmez.
12.5.3.3. Fotoelektrik olayla ilgili hesaplamalar yapar.
12.5.3.4. Fotoelektrik olayın günlük hayattaki etkilerine örnekler verir.
Fotoelektrik olayın günlük hayattaki olumlu (musluklarla hijyenin sağlanması gibi) ve olumsuz (sahte güneş gözlüklerinin kullanımı gibi) etkileri üzerinde durulur.
12.5.4. COMPTON SAÇILMASI VE DE BROGLİE DALGA BOYU
12.5.4.1. Compton olayında foton ve elektron etkileşimini açıklar.
Öğrencilerin, model veya simülasyonlar kullanarak Compton saçılmasını açıklamaları sağlanır. Matematiksel işlemlere girilmez.
12.5.4.2. Compton ve fotoelektrik olaylarının benzer yönlerini belirterek ışığın tanecik doğası hakkında çıkarım yapar.
12.5.4.3. Işığın ikili doğasını açıklar.
Işığın tanecik, dalga, hem tanecik hem de dalga doğası ile açıklanan olaylar vurgulanır.
12.5.4.4. Madde ve dalga arasındaki ilişkiyi açıklar.
a. De Broglie bağıntısı verilir.
b. Matematiksel hesaplamalara girilmez.

6. Ünite MODERN FİZİĞİN TEKNOLOJİDEKİ UYGULAMALARI
12.6.1. GÖRÜNTÜLEME TEKNOLOJİLERİ
12.6.1.1. Görüntüleme cihazlarının çalışma prensiplerini açıklar.
a. Öğrencilerin, röntgen, MR, tomografi, ultrason, sonar, termal kameralar, radarlar ile ilgili araştırmalar yaparak bu teknolojilerin oluşturulmasında fiziğin rolünü sorgulamaları sağlanır.
b. Görüntüleme cihazlarının (röntgen, MR, tomografi, ultrason, sonar, termal kameralar, radarlar) çalışma ilkelerine kısaca değinilir.
12.6.1.2. LCD ve plazma teknolojilerinde fizik biliminin yerini açıklar.
12.6.2. YARI İLETKEN TEKNOLOJİSİ
12.6.2.1. Yarı iletken maddelerin genel özelliklerini açıklar.
12.6.2.2. Yarı iletken malzemelerin teknolojideki önemini açıklar.
a. Diyot ve transistörlerin işlevi verilir, çeşitlerine girilmez.
b. Öğrencilerin, kumun bir elektronik devre elemanı haline gelme sürecini araştırmaları ve paylaşmaları sağlanır.
12.6.2.3. LED teknolojisinin kullanım alanlarını açıklar.
12.6.2.4. Güneş pillerinin çalışma şeklini açıklar.
a. Yapı elemanlarının özelliklerine girilmez.
b. Güneş pillerinin günümüzdeki ve gelecekteki yerinin tartışılması sağlanır.
12.6.2.5. Güneş pillerinin kullanıldığı günlük hayatı kolaylaştıran sistem tasarlar.
12.6.3. SÜPER İLETKENLER
12.6.3.1. Süper iletken maddenin temel özelliklerini açıklar.
12.6.3.2. Süper iletkenlerin teknolojideki kullanım alanlarına örnekler verir.
12.6.4. NANOTEKNOLOJİ
12.6.4.1. Nanobiliminin temellerini açıklar.
a. Fizik bilimi ile nanobilim ve nanoteknolojinin ilişkisi üzerinde durulur.
b. Fonksiyonel ve doğal nanoyapılara sahip biyolojik sistemlere örnekler verilir.
12.6.4.2. Nanomalzemelerin temel özelliklerini açıklar.
12.6.4.3. Nanomalzemelerin teknolojideki kullanım alanlarına örnekler verir.
12.6.5. LASER IŞINLARI
12.6.5.1. LASER ışınlarının elde edilişini açıklar.
a. Simülasyonlar ve videolar yardımıyla LASER ışınının oluşumunun incelenmesi sağlanır.
b. Matematiksel işlemlere girilmez.
12.6.5.2. LASER ışınlarının teknolojideki kullanım alanlarına örnekler verir.