5. Sınıf Fen Bilimleri Canlıların Yapısına Yolculuk Çözümlü Sorular

Bitkiler, dünyanın temel besin ve oksijen kaynağıdırlar.
Yukarıda verilen bilgi, bitkilerin hangi özelliği ile ilgilidir?

ÇÖZÜM:
Bitkiler besin ve oksijen yapabilme kabiliyetini klorofil denilen yeşil renkli maddeden alırlar. Klorofil, güneş ışığından yararlanarak su ile karbondioksitten besin üretir. Atık madde olarak da atmosfere oksijen çıkar. Bu olaya da ışıklı sentez (üretim) anlamına gelen fotosentez adı verilir.
Bitkiler fotosentez olayı sayesinde besin ve oksijen üretirler.
Cevap B 'dir.

Aşağıda verilen özelliklerden hangisi karayosunları, ciğer otları gibi bitkilere ait özelliklerden biri değildir?

ÇÖZÜM:
Karayosunları ve ciğer otları çiçeksiz bitkilerdir. Özellikleri şunlardır;
1. İletim demetleri yoktur.
2. Çiçek oluşturmazlar.
3. Tohum yapısına sahip değillerdir.
4. Yaprak, çiçek ve kök gibi yapıları yoktur.
Seçeneklerde verilen tohum oluşturma yeteneği ise damarlı çiçekli bitkilere aittir.
Cevap D’dir.

Aşağıda verilen bitkilerden hangisi bir özelliği ile diğerlerinden ayrılır?

ÇÖZÜM:
Seçenekler incelendiği zaman ciğer otları, eğrelti otları ve su yosunlarının çiçeksiz bitkiler olduğu görülür. Orkide ise çiçekli bir bitkidir.
Cevap B'dir

Damarlı çiçekli bitkilerin en önemli özellikleri aşağıdakilerden hangisidir?

ÇÖZÜM:
Çiçekli bitkiler papatya, lale, gibi bitkilerdir. Bunlarda gelişmiş kök, gövde ve yapraklar bulunur. İletim demetleri gelişmiştir. Çiçek açma ve en önemlisi de tohum oluşturabilme yeteneğine sahiptirler.
Cevap B'dir.

Topraktan su ve minerallerin alınmasını sağlayan kısım aşağıdakilerden hangisidir?

ÇÖZÜM:
Topraktan su ve minerallerin alınmasını sağlayan bitki kısmı köktür.
Cevap C'dir.

Aşağıda verilenlerden hangisi çiçekli bitkilerdeki kökün görevlerindendir?

ÇÖZÜM:
Çiçekli bitkilerdeki kökün görevleri;
1. Bitkiyi toprağa bağlamak
2. Bitkinin dengede durmasını sağlamak
3. Topraktan su ve suda erimiş maddeleri almak
4. Bazı kökler besin depolarlar.
Bitkiler topraktan organik değil, inorganik madde alırlar. Besin taşınması işini kökler değil, taşıma boruları oluşturur.
Besin üretimini ise yapraklar yapar (fotosentez).
Cevap B'dir.

Aşağıda verilenlerden hangisi gövdenin görevlerinden biri değildir?

ÇÖZÜM:
Bitkilerde Gövdenin Görevleri,
1. Bitkinin dik olarak ayakta durmasını sağlar.
2. Yaprak, çiçek, yan dal gibi organları üzerinde taşır.
3. Bitkinin kökü ile yaprakları arasında madde iletimini sağlar.
4. Bazı gövdeler besin ve su depo ederler. (Patates ve kaktüs)
Şıklar incelendiğinde A, B ve D şıklarının köklerin görevleriyle ilgili olduğu görülür. C şıkkı ise gövdeye ait bir görev değil, yaprağa ait bir görevdir.
Cevap C'dir.

Aşağıda verilen bitkilerden hangisi otsu gövdelere sahiptir?

ÇÖZÜM:
Fındık, elma, erik gibi bitkilerin gövdesi çok yıllıktır ve odunsu gövdelidir. Gövdeleri kalınlaşmıştır. Buğdaygiller, fasulyegiller gibi bitkiler ise tek yıllıktır ve otsu gövdelere sahiptirler.
Cevap A 'dır.

Yaprakları kesilen bitki aşağıda verilenlerden hangisini veya hangilerini yapamaz?
I. Işığı kullanarak besin hazırlama
II. Topraktan su ve mineral alma
III. Terleme yapma

ÇÖZÜM:
Bir bitkinin yaprakları kesilirse, besin yapma (fotosentez) olayı durur. Yapraklardan yapılan terleme olayları yapılamaz. Fakat kök basıncının etkisi ile kesilen dal uçlarına su ve mineral çıkarılabilir.
Cevap C'dir.

Çiçekte bulunan çanak yaprakların görevi aşağıdakilerden hangisidir?

ÇÖZÜM:
Çiçeğin gövdeye bağlanmasını sağlayan yapı çiçek sapıdır.
Taç yapraklar güzel kokular salgılarlar ve parlak renkleri ile böceklerin ilgisini çekerler.
Tozlaşmayı ise; su, rüzgar, hava, hayvanlar gibi etkenler sağlar.
Cevap B'dir.

Aşağıdakilerden hangisi omurgasız grubu içerisinde değildir?

ÇÖZÜM:
Ahtapot, kırkayak ve salyangoz omurgasız canlılardır. Ama yılan omurgalı canlıdır.
Cevap D'dir.

Aşağıda verilen canlılardan hangisi yavrularını sütle besler?

ÇÖZÜM:
Yavrularını meme bezlerinden salgılanan süt maddesi ile besleyen canlılar memeli canlılardır. Şıklar incelendiğinde deve kuşu ve karganın kuşlar grubunda, köpek balığının balıklar grubunda, sincapların i-se memeliler grubunda olduğu görülür.
Cevap A 'dır.

Aşağıdaki canlılardan hangisi gelişimi sırasında başkalaşım geçirmez?

ÇÖZÜM:
Gelişimleri sırasında başkalaşım geçiren canlılar, böcekler ve kurbağalardır. Sivrisinek ve kelebek böcekler grubundan olan canlılardır.
Kuşlar başkalaşım geçirmezler. Yumurtadan ergin bireye benzeyen canlılar çıkar.
Cevap D'dir.

Yukarıda gaga yapısı ve ayak yapısı verilmiş olan canlı hakkında, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

ÇÖZÜM:
Suyu bir süzgeç gibi geçirip, içindeki besinleri almaya yarar.
Ayak yapıları ise yüzmeye uyum göstermiş, yani perdelidir.
Cevap C'dir.

Canlıların benzer özelliklerine göre gruplandırılma sebepleri aşağıdakilerden hangisi olabilir?

ÇÖZÜM: Dünyada yaşayan çok sayıda canlı vardır. Bu canlıların hepsini tek tek tanımak oldukça zaman alıcı ve zor bir iştir. Eğer bu canlıları belli özelliklerine göre sınıflandırıp, gruplandırırsak onları incelemek ve tanımak kolaylaşacaktır.
Cevap A 'dır.

Mikroskobik canlıların bazı canlı üzerinde yaşamalarının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

ÇÖZÜM:
Canlı üzerinde yaşayan mikroskobik canlıların sindirim sistemleri gelişmemiştir. Bu sebeple de sindirilmiş besinleri üzerinde yaşadığı canlıdan alırlar.
Cevap B'dir.

Aşağıdaki mikroskobik canlı faaliyetlerinden hangisi insanların yararına değildir?

ÇÖZÜM:
Doğada yaşayan mikroskobik canlılar iki grupta incelenirler.
1. İnsanlara yararlı olanlar:
İnsanlara vitamin sentezleyenler. Bunlar kalın bağırsaklarda yaşarlar ve insanlara E, B, K vitaminlerini sentezlerler. Toprakta yaşayan çürükçüller ölü hayvan ve bitki atıklarını çürüterek, bunların doğada birikmesini önlerler. Sütü yoğurda dönüştürürler. Üzüm suyunda, sirke ve şarap yapımında, turşu yapımında kullanıldığı için insanlara yarar sağlarlar.
2. İnsanlara zararlı olanlar: Bademciklere yerleşenler hastalık ortaya çıkarırlar. Yani insana zarar verirler. Bunun gibi insan vücuduna yerleşen ve ortaya hastalık çıkaran mikroskobik canlılar adı verilir.
Cevap D'dir.

Afrika uyku hastalığının sebebi olan etken Tripanasoma adı verilen tek hücreli bir canlıdır.
Bu etken insanlara aşağıda verilen yollardan hangisi ile bulaşır?

ÇÖZÜM:
Tripanasoma çeçe sineği ile taşınan canlıdır. Çeçe sineğinin insanları ısırması yolu ile bulaşır.
Cevap B'dir.

Aşağıdakilerden hangisi klorofil taşımaz?

ÇÖZÜM:
Mantar klorofil taşımaz. Bu yüzden fotosentez yapamayıp hazır beslenir.
Cevap A 'dır.

Aşağıdaki canlılardan hangisi hem karada hem suda yaşar?

ÇÖZÜM:
Kedi, tilki ve güvercin karada yaşayan hayvanlardır. Timsah ise hem suda hem de karada yaşayabilir.
Cevap A dır.

Yukarıda beslenme ilişkisinde işaretli yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

ÇÖZÜM:
Şekilde bir besin zinciri genel olarak verilmiştir. İşaretli yer ise ışık enerjisini kullanıp canlılara besin üreten yeşil bitkiler olacaktır.
Cevap D'dir.

Aşağıdakilerden hangisi yeşil bitkilerin ve hayvanların ortak özelliğidir?

ÇÖZÜM:
Fotosentez yapma, klorofile sahip olma, güneş enerjisini kullanarak besin üretme bitkilerin özelliğidir.
Ama solunum yapma hem bitkilerin hem de hayvanların ortak özelliğidir.
Cevap C'dir.