6.Sınıf Sosyal Bilgiler Kültür ve Miras Testi Çöz

Orta Asya’da yaşayan Türk topluluklarının göçebe (konargöçer) bir hayat sürdürmelerinde;
- tarımsal faaliyetlerin zorluğu,
- düşman topluluklarının saldırıları,
- yaşadıkları bölgenin coğrafi özellikleri
gibi faktörler etkili olmuştur.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Türk topluluklarının konargöçer bir hayat sürmelerinde etkili olduğu söylenemez?

I. Eski Türk devletlerinde “ordu-millet” geleneği vardı.
II. Hakan aynı zamanda ordunun komutanıydı.
III. Askerlik özel bir meslek sayılmaz, orduda paralı askerler bulunmazdı ve savaş zamanı kadın-erkek eli silah tutan herkes asker sayılırdı.
IV. Hayat tarzları o zamanın şartlarında Türklerin asker bir millet olmasını sağlamıştır.
Buna göre, verilenlerin hangisinde devlet başkanının görevinden bahsedilmiştir?

Türk orduları, çağın tekniğine uygun en etkili silahlan kullanmışlardır. Türk ordusu atlı birliklerden oluşur ve silah olarak genelde ok ve yay kullanırdı. Türklerin en etkili savaş taktiği, ani baskınlar şeklinde gerçekleşen “Turan (Hilal) Taktiğedir. Türk ordu teşkilatı Çin, Moğol ve Bizans ordularını da etkilemiştir. Verilen bilgiye göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Orta Asya Türk devletlerindeki yönetimde hakanın yanında, devlet kurultay adı verilen bir de meclis vardır. Kurultayda devletin önemli meseleleri görüşülüp karara bağlanırdı. Mecliste alınan kararlar hükümdarın onayından sonra uygulanırdı. Bu bilgiye dayanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Çadır, kilim ve demir bu kültürün önemli unsurlarındandır. Türkler yılın belirli bölümlerinde mevsim koşullarına göre yerlerini değiştirerek konargöçer bir hayat yaşamakta ve daha çok hayvancılık ile uğraşmaktaydılar. Buna göre, Orta Asya Türk kültürü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

MÖ 209-174 tarihleri arasında hükümdarlık yapmış olan Mete Han’ın hayatı destansı anlatımlarla ilgili olduğu kabul edilir. Diğer Türk destanları gibi bu destanın da ilk şekli günümüze ulaşmamıştır. Dede Korkut Hikâyeleri adıyla bildiğimiz yazılar bu destanın İslâmî geleneğe uyarlanmış bölümleridir. Bu parçada özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

II. Kök Türk Devleti’ne ait olan Orhun Kitabeleri, Türk adının geçtiği ilk metindir. Bu metinde devlet ve halkın karşılıklı olarak görev ve sorumlulukları ile devlet adamlarının gerekirse halka hesap verebileceğinden bahsedilmiştir. Ayrıca kitabelerde devletin; fakir milletin zenginleştirilmesi, açların doyurulması ve ihtiyacı olanların ihtiyaçlarının giderilmesi ile ilgili çalışmalarından bahsedilmiştir. Verilen bilgilere bakılarak Kök Türk Devleti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Orta Asya Türk devletlerinde;
• Ülke, doğu-batı diye ikiye ayrılarak yönetilirdi.
• Devlet işleri Kurultay Meclisinde görüşülür ama son kararı hakan verirdi.
• Halk yazın yaylalarda, kışın kışlaklarda yaşardı.
Bu bilgilere göre, Türk devletleri ile ilgili;
I. Ülkede taht kavgalarının yaşanmasına neden olacak uygulamalar yapılmıştır.
II. Kurultay, danışma meclisi konumunda olmuştur.
III. Merkezî yönetimin güçlü tutulması sağlanmıştır.
IV. Ekonomileri tarıma dayanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Çin egemenliğinde yaşamak istemeyen Kuzey Hunları batıya doğru göç etmeye başlamıştır. Türklerin göç esnasında önüne çıkan kavimleri batıya doğru itmesi ile Avrupa’da büyük bir yer değişikliği ve kargaşa hâkim olmuştur. Buna göre, metinde bahsedilen olay aşağıdaki terden hangisidir?

Mete Han, ülke sorunlarını görüşmek amacıyla topladığı kurultay görüşmelerinin bazılarında, halkın katıldığı büyük ziyafetler vermiş ve çeşitli yarışmalar düzenletmiştir. Bu durumun,
I. taht kavgalarının yaşanması,
II. halk arasında birlik ve beraberliğin güçlenmesi,
III. göçebe yaşamın yaygınlaşması sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?

Türk İşbirliği ve Kalkınma Dairesi Başkanlığınca Moğolistan’da yürütülen “Türk Anıtları Projesi” kapsamında birtakım kazılar gerçekleştirilmiştir. Bu kazılarda Bilge Kağan’a ait olduğu düşünülen kıymetli eserlerden oluşan toplu buluntular ortaya çıkarılmıştır. Bu bilgiye göre, kazılar sonucu elde edilen bu eserlerin aşağıdakilerden hangisine katkıda bulunması beklenir?

Ondan sonra oğul babaya, kardeş kardeşe benzemediği için bilgisiz kağanlar devletin başına geçmiş. Kağanların yardımcıları da bilgisiz kişilermiş. Türk halkı da Çin’in tatlı sözüne, ipeğine kandığı için Çin hâkimiyetine girmiş. Gök Tanrı Türk milleti yok olmasın diye babam İlteriş Kağan ile annem Bilge Hatun’u tahta çıkarmış.
Buna göre, Türk Devleti’nin Çin hâkimiyetine girmesine aşağıdakilerden hangisinin neden olduğu söylenemez?

Türk devletlerinde hükümdarlar mutlak söz sahibidir. Aynı zamanda kurultayın da başkamdir. Bazı dönemlerde ülke doğu-batı veya kuzey-güney olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Böyle dönemlerde hükümdar merkezde bulunur, sağ ve solda ise hükümdar ailesinden yabgular görevlendirilirdi. Bu bilgilere bakılarak Türk devlet yönetimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Arabistan’da İslamiyet’in yayılmasından önceki devre “Cahiliye” devri adı verilmiştir. Bu dönemde Arabistan’ın en önemli bölgesi olan Hicaz’da kabileler tarafından yönetilen şehir devletleri bulunuyordu. Mekke ise büyük putların saklandığı dinsel bir merkezdi. İslamiyet öncesi Arabistan’da en yaygın inanış putperestlik olup bununla beraber Hristiyan ve Museviler de bulunuyordu. Ayrıca kabileler hâlinde yaşayan Arap-lar arasında sürekli mücadeleler yaşanmaktaydı. Verilen bilgilerden yararlanılarak aşağ’daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Abbasiler Dönemi’nde İslam kültür ve medeniyeti gelişmiş, Bağdat şehri dünyanın en önemli bilimsel araştırmalarının yapıldığı merkez hâline getirilmiştir. Bu dönemde daha önce yapılan bilimsel çalışmalar incelenerek, Latinceden, Hintçeden, Farsçadan ve Yunancadan eserler Arapçaya tercüme edilmiştir. Verilen bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi söylenirse yanlış olur?

Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinin göçebe yaşamalarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Asya Hun Devleti hükümdarı Mete Han, Çin İmparatorluğu ile yapılan mücadeleyi kazanmasına rağmen, Çin topraklarına yerleşecek güçteyken bunu yapmamış, sadece Çin'i vergiye bağlamıştır.
Buna göre, Asya Hun Devleti hükümdarı Mete Han'ın Çin'e yerleşmemesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

* Orta Asya Türk devletlerinde ölünün arkasından düzenlenen tören
* Hükümdara yönetme yetkisinin tanrı tarafından verilme anlayışı
* Orta Asya Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü meclis
* Orta Asya Türk devletlerinde sosyal yaşamı düzenleyen yazısız kurallar
Orta Asya Türk devletleriyle ilgili verilen bilgiler aşağıdaki kavramlarla eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır?

Selenga Nehri ile Baykal Gölü kıyılarında yapılan kazılarda Hunlar Dönemi'nde yapılmış sulama kanalları ile saban demirleri bulunmuştur.
Bu buluntular, Hunlar Dönemi'yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?

Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinde siyasi, ekonomik, askeri ve kültürel konular Kurultay'da tartışılır ve karara bağlanırdı. Boy beyleri burada düşüncelerini özgürce ifade edebilirdi. Alınacak kararlarda son söz Hakan'a aittir.
Buna göre, Kurultay'ın aşağıdaki özelliklerden hangilerine sahip olduğu söylenir?

İlk Türk Devletlerinde Hakan'ın eşi Hatun'da Kurultay'a katılmıştır. Yabancı elçileri kabul edip, anlaşmalara mührünü basmıştır.
Bu durum ilk Türk devletlerinde Hatun'un aşağıdaki alanlardan hangisinde etkin olduğunu kanıtlar?

Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya'da yaşayan Türklerin farklı zamanlarda farklı bölgelere göç etmesinin nedenlerinden biri değildir?

* Orta Asya Türkleri arasında ilk defa siyasi birlik sağlanmıştır * İlk düzenli orduyu kurmuştur. * Dünya'da ilk kez onlu sistemi uygulamıştır. Özellikleri verilen Türk hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir?

Çin egemenliğinde yaşamak istemeyen Kuzen Hunları batıya göç etmişledir. Göç hareketi sırasında önlerinde olan kavimleri batıya doğru itmişler ve Avrupa'da kavimlerin yer değiştirmesine neden olan kitlesel bir göçü başlatmışlardır.
Türklerin başlattığı ve Avrupa'nın siyasi haritasının değişmesinde etkili olan olay aşağıdakilerden hangisidir?

Bir Çin yıllığında şöyle yazmaktadır; "Hunlar Çin'in kuzeyinde yaşarlardı. Otlaklarda hayvanlar beslerlerdi. Besledikleri hayvanların birçoğu at, sığır ve koyundu. Surlarla çevre şehirleri yoktu." Çin yıllığına göre Hunlar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?