7. Sınıf Matematik Çember ve Dairede Açılar Konu Anlatımı

Çember ve Dairede Açılar

A. Çember

Sabit bir noktaya eşit uzaklıktaki noktalar kümesine çember denir.

Sabit nokta çemberin merkezidir. Çemberin merkezi ile çember üzerindeki noktaları birleştiren doğru parçalarına çemberin yarıçapı denir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-1

Şekilde O çemberin merkezidir.

|OA| = |OB| = |OC| = r çemberin yarıçapıdır.

Merkezi O noktası ve yarıçapı r olan çember Ç(O, r) şeklinde gösterilir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-2

Çemberin merkezinden geçen ve |AB|= 2r uzunluğunda olan doğru parçasına çemberin çapı denir.

Çemberin düzlemde ayırdığı bölgeler:

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-3

Daire :

Çember ile çemberin iç bölgesinin birleşimine daire denir.

O merkezli r yarıçaplı daire D(O, r) şeklinde gösterilir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-4

Uyarı : Çemberin her noktası dairenin elemanıdır. Fakat dairenin iç bölgesine ait noktalar çemberin elemanı değildir. Çember ait olduğu dairenin alt kümesidir.

Teğet :

Çemberle bir ortak noktası olan doğruya çemberin teğeti denir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-5

Kesen :

Bir çemberi iki noktada kesen doğruya çemberin keseni denir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-6

Kiriş :

Bir çemberin iki noktasını birleştiren doğru parçasına çemberin kirişi denir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-7

Bir çemberin merkezinden geçen kiriş, çemberin en büyük kirişidir. Bu kirişe çemberin çapı denir.

|KL| = 2|KO| = 2|OL| = 2r

B. Çemberde Yaylar

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-8

Şekildeki çemberde verilen [AB] kirişi, çemberi iki parçaya ayırır. Bu parçalara çember yayı denir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-9

Örnek : Aşağıdaki şekilde verilen A, B, C, D, E, F ve K noktaları çemberin üzerinde ise aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-10

Çözüm : D şıkkı yanlıştır.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-11

Çemberde Açılar

1. Merkez Açı :

Köşesi çemberin merkezinde olan açıya merkez açı denir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-12
Merkez açının içinde kalan çember parçasına merkez açının gördüğü yay denir.

Merkez açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsüne eşittir.

7-sinif-cember-ve-dairede-acilar-konu-anlatimi-13