8. Sınıf Fen ve Teknoloji Hücre Bölünmesi ve Kalıtım Çözümlü Sorular

Hücre bölünmesi, gerçekleştiği canlı ve hücreye bağlı olarak; yeni hücre oluşturmak, yenilenmek, büyümek amacıyla yapılmaktadır. Aşağıdaki olayların hangisinde gerçekleşen hücre bölünmesinin amacı diğerlerinden farklıdır?

NASIL DÜŞÜNELİM:
Bir bölümü kesilen organın kendini tamamlaması, kertenkelenin kopan kuyruğunu tamamlaması, yapıların iyileşmesi, yenilenme amaçlı mitoz bölünmedir. Toprağa dikilen ağacın büyümesi ise büyüme amaçlı mitoz bölünmedir.

Yusuf, fen ve teknoloji dersi için hazırladığı sunum sırasında yandaki şemayı kullanmıştır. Buna göre Yusuf hangi konuyla ilgili bir sunum hazırlamıştır? NASIL DÜŞÜNELİM: 2n kromozomlu bir hücreden yine 2n kromozomlu iki hücre meydana gelmesi mitoz bölünme sırasında gerçekleşir. Bir hücre boğumlanarak ikiye bölünüyorsa bu hücre hayvan hücresidir.

Yandaki tabloya göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? NASIL DÜŞÜNELİM: Kromozom sayıları aynı olan iki farklı tür canlı olabilir. Kromozom sayısı canlının gelişmişliği hakkında fikir vermez. Tüm canlılar 2n sayıda kromozom taşıdığı için kromozom sayıları çift sayıdır.

- Mitoz bölünmeyle gerçekleşir. - Oluşan yavru canlı genetik olarak ana canlının aynısıdır. Hangi seçenekteki çoğalma şekli yukarıdaki özelliklere sahip değildir? NASIL DÜŞÜNELİM: Mitoz bölünme sayesinde canlılarda eşeysiz üreme gerçekleşir. Bölünme, tomurcuklanma, yenilenme ve vejetatif üreme; eşeysiz üreme çeşitleridir. Bakteriler bölünerek, bira mayası tomurcaklanarak, toprak solucanı yenilenme ve gül, söğüt gibi bitkiler vejetatif üreme sayesinde çoğalırlar. Doğurarak çoğalma eşeyli üremedir. Eşeyli üremenin temelinde mayoz bölünme vardır.

Ege’nin anne ve babası siyah saçlı olmasına rağmen Ege’nin saç rengi sarıdır.
Bu durumun nedeni ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

NASIL DÜŞÜNELİM:
Siyah saç geni, sarı saç genine baskındır. Anne ve baba siyah saçlı olmasına rağmen çocukları sarı saçlı olma ihtimali vardır. Bu ihtimalin gerçekleşmesi için anne ve baba melez siyah yani aynı anda her ikisinde çekinik olarak sarı saç geninin bulunması gerekir.

Kalıtım üzerine ilk çalışmalar Gregor Mendel tarafından yapılmıştır.
Mendel’in bu çalışmaları bezelyeler üzerinde yapmasında;
I. Çok sayıda döl vermesi
II. Birbirinden farklı karakterler göstermesi
III. Kısa zamanda kolayca yetiştirilmesi
gibi nedenlerden hangileri yer almaktadır?

NASIL DÜŞÜNELİM:
Mendel kalıtımla ilgili çalışmaları sırasında bezelye bitkisini kullanmıştır. Çünkü bezelyelerin yetiştirilmesi çok kolaydır. Çok farklı çeşitleri (uzun gövdeli, kısa gövdeli, sarı tohumlu, yeşil tohumlu, buruşuk tohumlu, düz tohumlu gibi...) vardır. Dışarıdan tozlaşamamaktadır ve kısa sürede yeni döller verirler.

İnsanlardaki bazı çekinik ve baskın özellikler yandaki verilmiştir. Tabloyu incelediğimizde aşağıdakilerden hangisi söylenemez? NASIL DÜŞÜNELİM: Bir anne ve baba fenotipinde baskın özellik gösteriyorsa bu anne ve babanın baskın ve çekinik özellikte çocukları olabilir. Eğer fenotiplerinde çekinik özellik gösteriyorlarsa baskın özellik gösteren çocukları olamaz.

Fen ve teknoloji dersinde canlandırma yapan öğrenciler hangi seçenekte verilenleri canlandırmıştır?
FARUK : Ben kalıtsal özellikleri taşıyan kromozom bölgeleriyim.
FATİH : Ben bir canlının genetik yapısına bağlı olarak çevrenin de etkisiyle ortaya çıkan görünüşüyüm.

NASIL DÜŞÜNELİM:
Canlının kalıtsal özellikleri gen yapısını yani genotipi oluşturur. Çevrenin de etkisiyle birlikte canlının ortaya çıkan dış görünüşüne fenotip denir.

Düz ve buruşuk tohumlu arı döl iki bezelyenin çaprazlanması sonucu birinci ve ikinci kuşakta düz ve buruşuk tohumlu bezelyelerin oluşma oranı hangi tabloda doğru gösterilmiştir? NASIL DÜŞÜNELİM: Düz tohum geni, buruşuk tohum genine baskındır. Bu yüzden arı döl düz ve buruşuk tohum çaprazlandığında birinci kuşakta tüm tohumlar düz olur. İkinci kuşakta %75 düz, %25 buruşuk tohum elde edilir.

Melez kahverengi gözlü bir baba ile mavi gözlü bir annenin çocuklarının mavi gözlü olma ihtimali % de kaçtır? (K: kahverengi, k: mavi) NASIL DÜŞÜNELİM: