9.Sınıf Edebiyat Öğretici Metinler Testleri 3

I. William Churchill adlı bir İngiliz gazeteci tara­fından çıkarılmıştır.
II.Ülkemizde Türkçe yayımlanan ilk gazetedir.
III.Şinasi ve Agah Efendi tarafından çıkarılmış­tır.
IV.Türkler tarafından çıkarılan ilk özel gazetedir.
V.Bir çeşit yarı resmi gazete niteliğindedir.
“Tercüman-ı Ahvâl” isimli yayın organıyla ilgili olarak yukarıda verilmiş yargılardan hangile­ri doğrudur?

Bir kişinin kendi başından geçen olayları merke­ze alarak geçmişte yaşanan olaylarla ilgili tanık­lıklarını anlattığı yazılardır. Bu tür yazılarda anla­tılan olaylar her ne kadar bir kişinin yaşam serü­veni ekseninde gelişse de aslında ortaya çıkan ürün, belli bir zaman dilimine yönelik genel de­ğerlendirmeleri içerir. Bu tür metinlerde yazar, ki­mi yerde başından geçen bir olayı anlatırken, ki­mi yerde kendisiyle hiç ilişkisi olmayan bir olayı anlatır; çevresindeki kişileri tanıtır, onların neler yaptıklarını anlatır, ya da binlerinin çeşitli olayla­ra yaklaşımlarını dile getirir.
Yukarıda özellikleri verilen metin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerden hangisini kişisel hayatı ko­nu alan metin türleri içinde değerlendirmek doğru değildir?

Modern edebiyatımızda önceli olmayan bir dil, ses ve anlayışla kurulmuş bir romandır bu yapıt. Yazarın öz yaşamını da içeren bir biçimde, bir ai­lenin köyden kente göçü, aile fertlerinin yoksul­luk bilgisi ve geleneksel kültürleriyle kentteki ya­şama tutunma çabalarını konu edinmiş bu roma­nı biricik yapan şey, yazarın anlatısında içselleş­miş olan annenin sesidir. Annenin sesi; masallar, türküler, maniler, meseller ve halk hikâyelerin­den oluşmuş bir sestir. Yazar, sözlü kültürün an­latı dilinin müziğini, modem dilin dolayımından geçirerek, başkalaştırarak ortaya benzersiz bir metin çıkarmıştır.
Bu yazı aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

“Benim en çok üzüldüğüm şey, yazılarımın yarı­na kalır tarafının pek bulunmaması. Bu durum o yazılarda özgün bir üslup oluşturup oluşturma­mamla çok da ilişkili değil, bunun asıl nedeni o yazılarda ele alınan konular. Ben ne bilimsel so­runlara açıklık getirmek gibi bir görev, ne de bir edebi eseri türlü yönleriyle ele alıp şurası iyi, şu­rası kötü olmuş demek şeklinde bir niyetle yaz­maya koyuluyorum. Her gün gazetede yazan bir kişi olarak günü, günün sorunlarını anlatıyorum okuyucularıma." diyen bir sanatçının hangi türde yazdığı söylenebilir?

I. Eleştiri
II.Deneme
III.Sohbet
IV.Fıkra
V.Hatıra
Yukarıda sıralanmış metin türlerinden hangi­si, gazete çevresinde gelişen metin türleri içinde değerlendirilmez?

Aşağıdakilerden hangisini öğretici metinler içinde ele almak gerekir?

(I) Bilimsel, siyasal, ekonomik ve toplumsal ko­nuları açıklayıcı veya yorumlayıcı niteliği olan yazılara makale denir. (II) Makaleler, herhangi bir konuda bilgi vermek, bir görüşü savunmak, desteklemek, ispatlamak ya da herhangi bir gö­rüşe karşı çıkmak amacıyla yazılmış olabilir. (III) Düşünceye dayalı bir metin türü olduğu için belli alanlarda uzmanlaşmış kişilerin araştırma­larını aktarmakta kullanılan makaleler; sanat, edebiyat, bilim, siyaset ve toplumla ilgili her ko­nuda yazılabilir. (IV) Bu tür yazılar periyodik ya­yın organları olan gazete ve dergilerin dışında yayımlanmaz. (V) Makalelerde kanıtlama amacı ve bilimsel bakış açısı vardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangi­sinde bir bilgi yanlışı vardır?

Geçmiş mi önemli, gelecek mi? Bence her ikisi de değil. İnsanoğlu ya geçmişi düşünür ya gele­ceği. Geçmişi düşünür; çünkü geçmişte iyi günle­ri, iyi anları vardır. Onlardan kopamaz. Geleceği düşünür; çünkü gelecekte her şey iyi olacaktır. Peki içinde bulunduğu zaman neyin nesidir? En önemli olan da bu değil midir? Bugünü değerlen­dirmeyip düne ya da yarına takılanlar aslında ya­şamın anlamını ve tadını fark edemeyenlerdir. Yanlış mı düşünüyorum yoksa? Yanlışsam söyle­yin bana; ama bence siz de bana katılıyorsunuz.
Bu yazıda aşağıdaki yazı türlerinden hangi­sine ait nitelikler daha ağır basmaktadır?

I. Herkesi ilgilendiren konular seçilir.
II.Cümleler çoğu zaman konuşmadaki gibi devriktir.
III.Yazar, sorulu-cevaplı cümlelerle konuşuyor­muş hissi verir.
IV.İçten, doğal bir anlatımı vardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde belirti­lenler hangi yazı türüne ait özelliklerdir?