Hep yanlışlardan, eksiklerden söz etme. Her yapılanı eleştirme. Sürekli kötülüklerden ve umutsuzluklardan dem vurma. Bunları yapmak, bunlardan yakınmak yerine ileri doğru bir adım at Faydalı bir iş yap. Yani, …………. Dedesi, torununa verdiği öğüdü aşağıdaki atasözlerinden hangisiyle tamamlamalıdır?

Ahmet Haşim şair olarak tanınır. O aslında bir yazı ustasıdır da. Edebiyat eleştirisi yapanlar onu her iki yönüyle de tanıtmışlar; ama okuyucu onun şairliği­ni öne almıştır. Düz yazılarının yalınlığı, sadeliği karşısında şiirleri, anlaşılmaz kelimeler, değişik ha­yaller ve sembollerle yüklü olsa da sevilir ve o bü­yük bir şair olarak tanınır. Parçada Ahmet Haşim'le ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinden bahsedilmemiştir?

Genç adam, çevresindeki sorunları daha iyi görür, daha iyi anlar. Bunları çözmek için gerekenleri yü­reklice yapar. Sonuç yanlış olsa da, başarıya ula­şıncaya dek denemeye devam eder. İşte, sorunla­rın üstesinden gelme böyle gerçekleşir. Paragrafta aşağıdakilerden hangisi vurgulan­mıştır?

Büyük şairler de büyük romancılar gibidir. Onlar da yazdıklarıyla bir titreyiş, sarsıntı oluştururlar. Yalnız bir farkla; romancılar bu sarsıntıyı toplumda oluştu­rurken şairler; tek tek kişilerde oluştururlar. Onlar insanın yüreğinde iz bırakır, insanı sarsar. İnsanlar bundan dolayı en coşkun ya da en karamsar za­manlarında kendini bir şiirle ifade ederler; dudakla­rından mısralar dökülüverir. Bu parçada vurgulanan düşünce nedir?

İkinci bir dil öğrenmek yeni bir düşünce sistemine girmektir. Onu öğrenmekle kafamıza bir tercüman değil, yeni bir disiplin koyuyoruz. Nasıl bir ağaca yapılan aşı onun bütün hücrelerine işlerse, ikinci dil de düşüncelerimize yeni bir yol verir. Paragrafın ana düşüncesi aşağıdakilerden han­gisidir?

İklimini bulamayan şiirler boşa tüketilmiş nefes gi­bidir. Bizi büyülenmeyen şiirde, boşuna harcanmış bir emekten, kelime israfından başka bir şey göre­meyiz. Şiir, bizi ruh ve vücudumuzla içine almadık­ça şiir değildir. Ancak, bu nitelikleri taşıyanlara iyi şiir diyebiliriz. Bu paragraftan şiirle ilgili olarak aşağıdaki yar­gılardan hangisi çıkarılabilir?

Bir eserin değerini bir başkasının | sözlerine dayanarak değil, okuyup j inceledikten sonra hatalı da olsa f kendi tespitlerimle belirlemeyi yeğlerim. Böyle söyleyen birisi öncelikle aşağıdakilerden hangisiyle nitelenebilir?

Kitapları rastgele, gevşek ve yorgun bir hâlde oku­yoruz. Kitabın bize faydalı olacağı ortamı oluştur­muyoruz. Oysa bütün benliğimizle okumadıkça, Kendimizi ona vermedikçe verimli okumaya ve oku­duğumuzdan bir şey anlamaya imkan yoktur. Bu parçada vurgulanan aşağıdakilerden hangi­sidir?

Kimi yazarlar bilirim, aylarca yazamazlar, kalemleri kurur adeta. Çünkü yazmak, taşmaktır aslında. Ya­şamı, bilgiyi biriktirip dolmak, sonra kabına sığamamak ve bir bakıma paylaşmak zorunda kal­mak... Bu gerçekleşmediği için yazamadıklarını kendileri de bilirler. Kısacası, yazabilmenin ilham perisiyle öyle pek ilgisi yoktur. Bu parçada, bazı yazarların yazamaması aşağıdakilerden hangisine bağlanmıştır?

Çeviriler, kültürler arasına kurulmuş köprüler oldu­ğu gibi dilleri birbiriyle tanıştıran, kaynaştıran yapıt­lardır. Edebiyatın zaten renkli ve zengin olan dün­yasını, kültürel farklardan kaynaklanan çeşitlilikle daha da ışıltılı bir hâle getirir çeviriler. Bununla da kalmaz, ulusal edebiyatları farklı kurgu ve yazım teknikleriyle tanıştırır. Edebiyatın farklılıklara yelken açmasında yadsınamaz bir yeri vardır bu yapıtların. Paragrafa göre çeviri ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez?

Bir yer düşünüyorum, yemyeşil Bilemem, neresinde yurdun Bir ev günlük güneşlik Çiçekler içinde memnun Bu dörtlükte, aşağıdaki kavramlardan hangisi öne çıkmaktadır?

İlgiye, sevgiye muhtaç olan yalnızca insanlar mı­dır? Doğada, bizden ilgi bekleyen o kadar çok şey var ki. Köpeğimizin, hoşlanacağımız bir iş başardı­ğında yanımıza koşup ayaklarımıza dolanması, sizce de bir "Aferin" beklentisi değil midir? Bırakın sulamamayı, onunla konuşmayıp yüzüne gülmedi­ğimiz zaman bile boynunu büken ve hatta solan çi­çekler var. Görüyorsunuz ya, yüzümüzdeki tebes­sümün müşterisi ne kadar da çok. Bu parçada vurgulanan temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Bir kitabın kalitesi, okuruyla da ölçülebilir. Beğeni düzeyi yüksek ve seçiciliği gelişmiş bir okur, iyi kitabı arar ve bulur. Eğer kitabınız bu insanların elinde değilse, oturup düşünmelisiniz. Çünkü kitap, seçkin bir kitlenin eline ulaşamamışsa, bu, nitelikli olmadığındandır. Okuyucu kitle, sözü edilen kitap hakkında yazarın övünmelerini de, eleştirmenlerin övgülerinim de boşa çıkarmıştır. Bu parçada vurgulanan düşünce nedir?

Cem bey :Bugüne kadar, bazı sanatçılarla tanışma fırsatı buldum. Onlarla konuşurken, onları izlerken, hep eserlerindeki kusursuzluğu, derinliği aradım. Zihnimde oluşmuş izlenimleri karşılaştırdım onlarla. Eserlerindeki gibi sapasağlam ve tutarlı duranı bulamadım. Bu yüzden de hayal kırıkılğına uğradığım zamanlar oldu. Sonunda anladım ki, …………………… Cem  Bey’in konuşmasının son cümlesi, anlam akışına göre aşağıdakilerden hangisiyle ta­mamlanabilir?

Batı'dan deneme, roman gibi türleri aldık; ama şiir almadık. Çünkü şiiri biz ona öğretecek durumda idik. Türk ruhunun bütün çeşmelerinden şiir akıyor­du. Sultandan dilenciye kadar herkes şiire yatkın idi. Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

İnsanların başkalarınınkine benzemeyen düşünce­leri olduğu doğrudur. Bunun kadar, kişilerin, düşün­ce yönüyle birbirlerini etkiledikleri de doğrudur. Bu, farklı dönemlerde yaşayan kuşaklar için de geçerlidir. Onların her birinin kendine özgü düşünceleri olduğu gibi, birbirlerinden etkilenerek gelişen, yani birbirine benzeyen düşünceleri de vardır. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla­maz?

Doğrudan doğruya kişiliğe yapılan övgünün, göze giren güneş ışığı gibi rahatsız edici nitelikleri vardır. Bir kişiye olağanüstü veya kusursuz olduğunun söylenmesi, onun tavırlarını olumsuz yönde etkiler. Bundan dolayı Düşüncenin akışına göre bu parçada eksik bı­rakılan cümle aşağıdakilerin hangisi ile tamam­lanabilir?

Bir davranışta, bir eylemde bulunacağımız zaman, karşımızdakinin nasıl bir konumda veya nasıl bir durumda olduğunu anlamalı, eylemlerimizi de bu doğrultuda gerçekleştirmeliyiz. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi parçada vur­gulanan düşünceyle ilgilidir?

Sonra solgun ışıklı bir şehirde mola Çalınır içimde bir ince saz Geçen yıllar gözlerimde nem Hasrettir yayla gecesinde ayaz Bu dizelerden hangi duygu özellikle dile getirilmiştir?

Arkadaşlarımızı, kardeşimizi, annemizi, babamız hatta kendimizi değerlendirirken yanlışa düştüğü­müz olur. O anki duygularımızın sonucu olarak, il­gili kişi hakkında yanlış bir yargıya varabiliriz. Bu­nun yanlışlığını fark etmeyiz bile. Fark etmediğimiz için de o kişi hakkındaki bu düşüncemize güveniriz. Başlangıçtaki yanlış yargılarımız giderek daha da güçlenir. Bu parçada vurgulanan nedir?

Burgazada'dan kalkar, İstanbul'a gelirdi zaman za­man. Galata Köprüsü'nde dolaşmayı çok severdi. Sonra bir kahveye oturur, çıtır bir simitin yanında çay içerdi. Simidin masaya dökülen susamlarını avucuna doldurup atıverirdi ağzına. Sırtında o eski paltosu, ayağında kahverengi pantalonu, başında keten şapkası... Beyoğlu'na çıkar, Nisuaz Pastane­sinde otururdu. Kimi zaman da o meşhur kalabalı­ğın içine dalar, kalabalıklar arasında yalnız bir ya­zar olarak dolaşırdı. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak hangisi söylenebilir? Karşılaştırmalar yapılmıştır. Yalnız, kurallı cümlelere yer verilmiştir.

(1) Bizim kültürümüzde "at" oldukça önemli bir ye­re sahiptir. (2) Atalarımız at sırtında savaşmış, at sırtında avlanmış, at sırtında gelinlerini taşımış, at sırtında cirit oynamıştır. (3) Bu yüzden kadın erkek herkes ata binmeyi henüz çocukluğunda öğren­miştir. (4) Edebiyatımızda at, halk hikâyesi ve ma­sallarda sıklıkla kullanılan motiflerden biridir. (5) Hatta Divan edebiyatında atlar için yazılmış özel şiirler bile vardır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?

Uzak çok uzağız şimdi ışıktan, Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan, Dönmeyen gemiler olduk açıktan, Hâlimizi soran, arayan var mı? Şair için aşağıdakilerden hangisi söylenemez

Kötülüğe yoktur bir yer Kulağını iyiye ver Yemyeşil bir demet der Masal penceresinden Bu dörtlükte öğütlenen davranış nedir?

Düşmanlığa kim verir ki kararı Suç işleyen elbet çeker zararı Put gibi durmanın var mı yararı Bir ol bütün içre, yarıcı olma Aşağıdakilerin hangisi bu dizelerde öğütlenen davranışlardan biri değildir?

Boş vakitlerinde kitap okuduklarını söyleyenleri an­lamıyorum. Kitap, bir boş vakit doldurma işi midir? Para kazanmak İçin çalışmaya ayrılan süre önem­li ve doludur da, kitaba ayrılan süre boş mudur? Bunu kabul etmek mümkün değil. Bence ... Anlam akışına göre, bu parçanın son cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanabilir?

Sonbahar geldi. Denizlerde lüfer bayramı... Balıkçı tablalarında sıra sıra, pırıl pırıl lüferler... Sonbaha­rın müjdecisi bunca lüfer varken kim bakar öteki balıklara. Ben zaten pek bilmem öteki balıkların adını. Bir deniz kentinde doğup büyümedim. Öyle balık düşkünü birisi de sayılmam. Arada bir hamsi, istavrit, lüfer o kadar... Bilmem, balığın bin bir türü­nü, ama utanırım bu durumdan. Keşke bilseydim, tanısaydım hepiciğini. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez?

Baha Bey :Ülkemizin tarihi ve kültürel zenginliklerini sözle ifade etmek imkansız. Fakat bu gerçeği yansıtacak en önemli mekanlardan biri olması gereken müzelerimiz için böyle olumlu sözler söylemek güç. Nice medeniyetlere ev sahipliği yapmış bu toprakların müzelerine bir bakın. Sergilenenler, çeşitli dönemlerde kullanılmış para örnekleri, kullanılmış savaş aletleri ve giysi ağırlıklı malzemelerdir. Baha Bey ’in düşüncelerini anlattığı bu parçadan, aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?

Benim çocukluğum doğayla iç içe geçti. Oyuncaklarım da hep doğadandı; söğüt ağacından yapılmış düdükler, tahta arabalar, renk renk taşlar, el yapımı topaçlar... Her biri yalnız bir taneydi, başka çocuklarda aynısını göremezdiniz. Oyuncaklarım, hayatın bir parçasıydı, kıymetliydi. Oysa şimdi şehirlerde büyüyen çocuklar ……………………… Bu parçanın son cümlesi düşüncenin akışına göre aşağıdakilerin hangisi ile tamamlanamaz?

İyi bir romanı elimize almakla kendimizi romana kaptırmamız, romanın içinde kaybolmamız bir ol­malıdır. Romanın ardı sıra koşmalı, tüm günlük sı­kıntılarımızı unutabilmeliyiz onu okurken. Bu parçaya göre, iyi bir romanda olması gere­ken özellik aşağıdakilerden hangisidir?

Eline geçen her kitabı okuma, en az kitap okuma alışkanlığından yoksunluk kadar kötüdür bir insan için. Bu, yalnız zamanı boşuna harcamak anlamı­na gelmez, aynı zamanda insanın nitelikli bir bilgi dünyası kuramaması anlamına da gelir. Oysa, in­sanın gereksiz bilgiler edinmesinin hiçbir anlamı yoktur. Bu parçada aşağıdakilerin hangisi vurgulan­maktadır?

Romandaki olaylar küçük bir sahil kasabasında geçiyor. Büyük kentlere gidip ünlü bir artist olmayı düşleyen genç bir kızın yenilgisini anlatıyor. Abar­tılı hayaller, yalın bir dille aktarılıyor okuyucuya. Konusu basit olmasına karşın macerayla iç içe ol­duğundan romanı elinizden bırakamıyorsunuz. Bu parçada romanla ilgili aşağıdakilerden han­gisine değinilmemiştir?

Bana kalırsa halkın dili, çoğu yazarlarımızın dan daha zengindir. Bu dili bilen ya da öğrenen yazar, gerektikçe bunu kullanarak yazı diline katkıda bulunabilir. Dili kullanmadaki gücü önünde, onu zenginleştirip geliştirebilir. Ama bu  sözcükler halkın dilinde bozulmuş olan biçimler yazıya aktarılsın, demek değildir. Parçadan halk dili ile ilgili olarak aşağıdakilerin  hangisi vurgulanmaktadır?

Yüce dağ başında bir top kar idim Yağmur yağdı, güneş vurdu eridim Evvel yârım sevdiceği ben idim Şimdi uzaklardan bakan ben oldum Bu dizelerde işlenen duygu aşağıdakilerden  hangisidir?

Baha bey :Artık yazımla ilgili kuralları okumakla vakit kaybetmemelisin. Ayrıca pek çok yerli ve yabancı yapıt okudun, bunları okumayı da bundan böyle bırakmalısın. Çünkü çok okumak yazmayı engeller. Bütün gücünü konu bulmaya ve yazmaya harcamalısın. Usta yazar baha bey, genç yazarlara aşağıdakilerden hangisini tavsiye etmektedir?

Bir milletin bütün zekâsı, bilgisi, duyarlılığı dilinde toplanır. Dil onun en önemli varlığıdır. Bir millet toprağını kaybedebilir; ama dilini unutmazsa o top­rağa yeniden sahip olabilir. Dilini kaybeden bir mil­let ise her şeyini kaybetmiş demektir. Parçanın konusu aşağıdakilerin hangisidir?

Yazarın "hatıra - portre" türünün son yıllarda yazıl­mış ender örneklerinden biri olan yapıtı kitapçı raf­larında yerini aldı. Sanatçı, pek çoğuyla dostluk kurduğu, yetişemedikleriyle de eserleri vasıtasıyla dost olduğu son devrin büyük şahsiyetleri ile ilgili anılarına yer veriyor kitapta. Son derece özenli ha­zırlanıp basılmış ve belge değerinde fotoğraflarla zenginleştirilmiş bu hatıralar okuyanları bazen gül­dürüp bazen hüzünlendirecek. Bu parçanın yazılma amacı nedir?

Arkadaşlarımızı, kardeşimizi, annemizi, babamız hatta kendimizi değerlendirirken yanlışa düştüğü­müz olur. O anki duygularımızın sonucu olarak, il­gili kişi hakkında yanlış bir yargıya varabiliriz. Bu­nun yanlışlığını fark etmeyiz bile. Fark etmediğimiz için de o kişi hakkındaki bu düşüncemize güveniriz. Başlangıçtaki yanlış yargılarımız giderek daha da güçlenir. Bu parçada vurgulanan nedir?

(1) Tarih boyunca şiirin başkentliğini yapan İstanbul, ne yazık ki bugün şiir etkinlikleri bakımından Anado­lu'nun çok gerisinde duruyor. (2) Elazığ, Sapanca, Foça, Çeşme... şiir sevdalısı insanların çabalarıyla her yıl şiir gecelerine tanıklık ediyor. (3) Anadolu'da şairler de daha kıt imkanlarla geliştirmeye çalışıyor kendini. (4) Demek istiyorum ki, Anadolu, şiirle olan bağlarını güçiü tutuyor. (5) Oysa bağrından sayısız şair çıkarmış ve hâlâ kuytularında yüzlerce şair barın­dıran İstanbul, şairlerini bir araya getirip şiirseverlerle buluşturamıyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi anlatım akışım bozmaktadır?

1) içim burkularak ve utanmak bana düşmediği hâlde utanarak söyleyeyim ki Türk sanatçısı tarihimizin hiçbir devrinde bu kadar yüzüstü bırakılma­mış, böylesine alçaltılmamış, önemsiz sayılmamışlardır. (2) Devrimizin en iyi ozanlarından Cahit Sıtkı, sevdiği kızla evlenmek isteyince serseri takımın­dan olmadığını ispat için emniyet genel müdürünün tanıklık etmesi gerekmişti. (3) Kalp hastası Zi­ya Osman’a son yıllarında Varlık Yayınevi iş ver­meseydi, Cahit Sıtkı’nın da en yakın arkadaşı kalpten değil açlıktan ölecekti. (4) Siz, Orhan Veli’nin kimi günler öğle yemeğini bir bakkal köşesinde iki çiğ yumurta içmekle geçiştirdiğini biliyor musunuz? Bu parçada numaralandırılmış cümlelerden hangisi ana düşünce olmaya en uygundur?

Batı’da sanatçı kendini kurtarmıştır. Onun bütün sı­kıntısı kendini tanıtıncaya kadardır. Tanındıktan sonra artık başka işle uğraşmak zorunda kalmaz, eserlerinin geliri geçimine yeter de artar bile. Bu­nun sonucu olarak da Batı’da sanat bir uğraş ha­line gelmiştir. Başka uğraş sahipleri sabahları na­sıl büroya, işlerinin başına giderlerse sanatçı da sa­bahları kalkınca kendi çalışma odasına gider, ak­şama kadar yalnız kendi işiyle uğraşır. Bu parçada, Batı’da sanatın ve sanatçının du­rumuyla ilgili aşağıdakilerden hangisinde   değinilmemiştir?

Doğruyu hangi elde görsek sevinçle karşılamalı, uzaktan kokusunu alır almaz silahlarımızı atmalı, teslim olmalıyız. Fazla yukarıdan ve insafsız olma­dıkça, yazılarımıza çatılmasını hoş görmeliyiz. Eleş­tirmenin söyledikleri zararımıza da olsa hoş gör­meliyiz ki bizi her zaman serbestçe uyarsın. Ken­dimizi düzeltmeye yardım etsin. Düzeltilmek her­kesin ağrına gittiği için kimse kimseyi düzeltmeye göze alamıyor. Düşüncesini saklayarak konuşuyor çokları. Yukarıdaki parçaya göre kişinin kendisini dü­zeltmesi neye bağlıdır?

Öğretmen: İnsanoğlu hep merak etti. Neh­rin öte yanını, ormanın sonunu, tepenin arkasını... Hep aradı verimli ve zengin toprakları, da­ha iyi yaşam olanaklarını. Böylece serüvenlerle dolu keşifler tarihi başladı. Öğrenci: ……………………… Yurkarıda öğrenci nasıl bir soru sormuştır?

Okuma sürecinde öğrencinin kelimeleri doğru ta­nıması oldukça önemlidir. Kelime tanıma, öğren­cinin zihinsel sözlüğünü kullanarak kelimenin an­lamını belirlemesi sonucu gerçekleşmektedir. Kelimenin anlamı belirlenirken ön bilgiler kullanıl­maktadır. Kelimelerin doğru tanınmaması; cüm­lelerin, paragrafların ve giderek bütün metnin yanlış anlaşılmasına neden olmaktadır. Bu yüz­den kelime çalışmalarına gereken önem verilme­li ve öğrencinin söz varlığı geliştirilmelidir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

Halka mâl olmuş bir yazarın yazıları bir bütün ola­rak yayımlanırken onlarda çeşitli değişiklikler, çı­karmalar yapılmamalıdır. Yazın geleneğinde izle­nen yol budur çünkü. Kaldı ki okuyucu, bu kesip biçmelerin neye dayandığını bilemez. Bir başkası, bu atlanan yerleri bırakıp eseri bir başka yerinden budamaya kalkışır. Yazarına ve halka ait bir eser­de böyle oynamalar yapma hakkını kimse kendin­de görmemelidir. Parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır?

Dünya görüşü ve sanat tutumu birbirinden ayrılmaz bir bütündür sanatçı için. Sanat yapıtının içinde bunlar iç içe geçmiş halde bulunur. Karda ayak izleri nasıl belli olur ve takip edilebilirse.yapıtta da sanatçının zihnindeki yol haritası ^öyle görülebilir. Parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerin hangi­sidir?

Kör kuyulara düştü ümitler birer birer Kopkoyu sisler örttü en masum dilekleri Hatıralar kuytu köşelere sindiler Koptu elimizdeki uçurtmanın ipleri Şair için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Marangozum ben beş gündür Çalışan her işi görür insan için sanat çoktur Yapılmayacak iş yoktur Dörtlükte aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir?

Yağmur ormanları veya tropikal orman denince ilk akla gelenler; göz alıcı kelebekler, orijinal görü­nümlü böcekler, rengarenk kuşlar, geniş yapraklı, büyük ve yemyeşil ağaçlardır. Bu ekosistemlerde, her türün görevi ve önemi farklıdır ve binlerce tür mükemmel bir uyum içinde yaşamaktadır. Çünkü her birinin sürekliliği birbirlerinin yaşamına sıkı sı­kıya bağlıdır. Tek bir türün bile yok olması birçok dengeyi bozar. Bu parçada aşağıdakilerin hangisi dile getiril­miştir?