6.Sınıf Sosyal Bilgiler Kültür ve Miras Testi Çöz 3

Doğu Avrupa’ya göçerek Hristiyanlığı kabul eden Türkler, zamanla millî benliklerini kaybetmişler; Orta Doğu’ya göçerek İslamiyet’i kabul eden Türkler ise, millî benliklerini koruyarak günümüze kadar gelmişlerdir.
Bu bilgilere dayanarak;
I. İslamiyet, Türklerin kimliklerini korumalarına imkân tanımıştır.
II. Hristiyanlaşan Türkler ekonomik yönden giderek güçlenmişlerdir.
III. İslam dünyasında değişik kültürel yapılar bir arada varlığını sürdürmüştür.
IV. Türklerde yerleşik hayat İslamiyet’le birlikte başlamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

İlk Müslüman-Türk devletlerindeki uygulamalardan bazıları şunlardır;
• Hukuk, şeri ve örfi olarak ikiye ayrılmıştır.
• Kadıların verdiği hükme itiraz, hükümdarın başkanlık ettiği Mezalim Divanında yapılırdı.
• Ağır siyasi suçlarla ilgili kararlar Mezalim Divanı’nda alınırdı.
• Sultan, yönetimle ilgili konularda isterse devlet görevlilerinin görüşlerine başvururdu.
Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Karahanlılarda tahta çıkan hükümdar, Abbasi halifesi tarafından tasdik edilmiş, ülkede halife adına para bastırılıp hutbe okutulmuştur.
Buna göre;
I. Karahanlı Devleti halife tarafından yönetilmiştir.
II. İslam kültürünün devlet yönetimine etkisi olmuştur.
III. Karahanlılar, Arap kültürünü tamamen benimsemişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Karahanlılar, İslam dünyasında dağınık hâlde yapılan eğitimi programlı bir hâle getirmişlerdir. Burslu öğrencilik sistemini dünyada ilk kez uygulamışlardır. Bu bilgiye göre, Karahanlıların bu faaliyetlerinin aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir?

751 yılında Orta Asya’yı tamamen ele geçirmek isteyen Çin Devleti’nin Karlukların topraklarına girmesi, Karluk Türklerinin Abbasilerden yardım istemesine neden olmuştur. Bunun üzerine Abbasi Devleti’nin ordusu Türklerin de desteğiyle, Talaş Savaşı’nda Çinlileri yenmiştir. Buna göre, Talaş Savaşı’nda meydana gelen bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez?

Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügati’t Türk adlı eseri sadece bir sözcük değil, aynı zamanda o dönemde yaşayan Türklerin ağız ve şivesini, tarihî ve millî yapısını; yaşam biçimi ve geçim kaynaklarını ortaya koyan değerli bir ansiklopedi özelliği taşımaktadır. Verilen bilgilere göre Divan-ı Lügat’it Türk’te Türk toplumuna ait aşağıdaki özelliklerin hangisinden bahsedilmesi beklenmez?

Büyük Selçuklu Devleti’nde Melikşah Dönemi en parlak dönem olmuş ve devlet sınırları Ege kıyılarına kadar ulaşmıştır. Ülke yönetiminde vezir Nizamülmülk de etkili olmuş ve bu dönemde çok önemli bir bilim merkezi olan Nizamiye Medresesi açılmıştır. Bu medresede, hem dinî bilimler hem de fen bilimleri üniversite düzeyinde okutulmuştur. Bu bilgilere bakılarak Büyük Selçuklu Devleti Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Karahanlı Devleti, 840-1212 yılları arasında Orta Asya ve günümüz Doğu Türkistan toprakları üzerinde hüküm sürmüş bir Türk devletidir. Karahanlılar, İslamiyet’i kabul etmelerine rağmen Arap ve İran kültürlerinin çok fazla etkisinde kalmamıştır. Dil olarak Türkçeyi kullanırken, yazı olarak da Uygur alfabesini benimsemiştir. Buna göre, Karahanlılar hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Orta Asya’da 751 yılında, Abbasiler ve müttefiki olan Karluklar ile Çinliler arasında yapılan Talaş Savaşı 5 gün sürmüştür. Türklerin de desteğini alan Abbasiler, Çinlileri mağlup etmişler bunun üzerine Çin ordusu geri çekilmiştir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Gazneli hükümdarlarından Sultan Mahmut ve oğlu Mesut, bilim ve sanata önem vererek devrin büyük şair ve bilim insanlarını saraylarına toplamışlardır. Gazne sarayında 400’den fazla bilim ve sanat adamı bulunmuştur. Büyük saraylar yapılmaya başlanmıştır ve bunlar birer kültür merkezî hâline gelmiştir. Bu durumun, aşağıdakilerden hangisine yol açtığı söylenebilir?

1071 yılında yapılan Malazgirt Savaşı’nda Selçuklular Bizans’ı mağlup etmiştir. Bu savaş sonucunda Anadolu’da ilk Türk beylikleri kurulmaya başlamıştır. Bugünkü Türkiye Devleti’nin temelleri atılmıştır. Bu bilgilere dayanılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Devlet teşkilatlanmasında Karahanlılardan etkilenen Büyük Selçuklu Devleti, eğitim kurumlarını da onlardan örnek almıştır. Selçuklular, İslam! ilimlerin eğitim ve öğretimin yapıldığı ve aynı zamanda fen bilimlerinin de öğretildiği çeşitli fakültelere sahip üniversite mahiyetinde büyük medreseler yaptırmışlardır. Buna göre, Selçuklularla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Karahanlılar, Orta Asya’da kurulan ilk Müslüman Türk devletidir. Bu yönüyle Türk-İslam medeniyetinin temelini atmışlardır.
Buna göre, Karahanlıların;
I. Türkçeyi her alanda kullanmaları,
II. Arapça karşısında Türkçenin daha zengin bir dil olduğunu kanıtlayan eserler yazmaları,
III. Medreselerde dinî ve pozitif ilimleri birlikte okutmaları
gelişmelerinden hangileri millî kültür değerlerini korumayı amaçladıklarının kanıtı sayılabilir?

Büyük Selçuklular; • 1071 Malazgirt Savaşı’nda Bizans ordusunu yenerek, Anadolu’nun kapısını Türk yerleşimi için açtılar.
• Nizamiye Medreselerini oluşturarak hem bilimsel çalışmalar yaptılar hem de devlete nitelikli memurlar yetiştirdiler.
• Suriye ve Irak’ı, Fatımi hâkimiyetinden alarak, Bağdat’taki halifeye otorite kazandırdılar. Bu bilgiye göre;
I. Anadolu’nun Büyük Selçuklularla beraber kimlik değiştirmeye başladığına,
II. İslam uygarlığına ilk medreseleri Selçukluların kazandırdığına,
III. İslam kültür ve uygarlığının yayılmasında Selçukluların da katkısının olduğuna
ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz?

Malazgirt Savaşı’nın kazanılmasından sonra Anadolu’nun kapılan Türklere açılmış ve ardından Anadolu’da ilk Türk beylikleri kurulmuştur. Bu beylikler, Anadolu’nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında büyük rol oynamıştır. Bulundukları bölgeleri Bizans ve Haçlılara karşı korumuşlardır. Cami, medrese, kervansaray, köprü, çeşme gibi eserler yapmışlardır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinin özelliklerinden birisi değildir?