Ygs Felsefe Bilgi Felsefesi Alıştırmaları 5

Bilimsel bilgi kendi içinde tutarlı ve çelişkisiz olsa da uygulamada dış dünyayla doğrulanan sistemli bilgilerdir. Buna göre, bir bilginin doğruluğunun ölçütü, aşağıdakilerden hangisidir?  

Bütün bilimlerin temel amacı doğruyu bulmak olduğu halde, doğruluğun mutlak anlamının ne olduğunu ve temel ölçütünün ne olduğunu yalnızca felsefe araştırır. Örneğin, psikoloji, bireyin ölçülebilir davranışlarını ve bu davranışlar altında yatan temel süreçleri bulmaya çalışır. Oysa felsefe insanı sadece ölçülebilir özellikleriyle değil; ruhu ve bedeniyle birlikte bir bütün olarak ele alır ve açıklamaya çalışır. Parçaya göre, felsefeyi bilimden ayıran temel fark aşağıdakilerden hangisidir?  

Bir öğretmen öğrencilerine “Felsefeyle tanışmanın yolu felsefi sorular sormaktan geçer.” der. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bir felsefi soru niteliğini taşımamaktadır?  

Ne bilim ne de bilim adamı tarafsız olamaz. Bilimle, bilimsel bilgiyle ilgili tutarlı bir bilincin, her şeyden önce bilime dair yaratılmış putlaştırmadan kurtulması gerekir. Bu da en nihayetinde mümkün değildir. Bu yargı, bilimle ilgili ilkelerden hangisi ile çelişmektedir?  

Psikoloji ruhu incelemez, ruh hakkında felsefenin aksine spekülatif (kurgusal) açıklamalar yapmaya çalışmaz. Psikoloji, zihin süreçleri bilimidir. Objektif gözlemlere dayanarak insan davranışlarını açıklar. Oysa felsefe, tüm alanlarda olduğu gibi insan doğasına ilişkin yaptığı açıklamalarda da tamamen sübjektiftir. Felsefe ve psikoloji arasındaki en önemli ayrım da buradadır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi felsefeyi psikolojiden ayıran özelliklerden birisidir?        

“Yaşam anlamlıdır.” ya da “Yaşam saçmadır.” önermeleri bilimsel bir nitelik taşımaz. Çünkü bilimsel önermelerin öncelikle gözlem ve deney alanına giren konuları ele alması gerekir. Buna göre bir önermenin, bilimsel nitelik kazanabilmesi öncelikle aşağıdakiierden hangisine bağlıdır?  

Felsefe, bütün etkinliklerin üzerinde yükselen bir zihin çabasıdır. Buna göre, “felsefe’’ için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?          

Zamanımızda haberleşme insanoğulunun zekâsı, araştırmaları ve ihtiyacı sayesinde bir teknoloji haline gelmiştir. Önce telefon, telgraf, telsizle harika bir başlangıç yapıldı. Arkasından radyo ile dünya sürekli haberlere boğuldu. Bunu televizyon takip etti. Bu arada faks, teleks, telefaks hizmete girdi. Bunlara ek olarak dünyayı uzaydan izleyecek uydular yapıldı. Şüphesiz bilim adamları arasındaki karşılıklı bilgi alışverişi haberleşmedeki bu gelişmenin bir göstergesidir. Burada bilimsel bilginin hangi özelliğinden söz edilmektedir?  

Boynu bükük, suratı asık bir insan gördüğümüzde “herhalde dertlidir” deriz. Çünkü deneyimlerimiz dertli insanların jest ve mimiklerinin genellikle böy­le olduğunu göstermiştir. Bu yargı, aşağıdaki bilgi türlerinden hangisine dayalıdır?

Kırmızı kirazın tatlı olduğunu algılayınca “Kırmızı kirazlar tatlıdır.” genellemesini yaparım. Deneyime dayanan bu bilginin bir doğruluğu vardır. Ancak bu doğruluk tek tek olaylarla ilgili bir doğruluktur. Genel geçerliliği yoktur. Parçada sözü edilen bilgi türü aşağıdakilerden hangisidir?