Ygs Felsefe Bilim Felsefesi Alıştırmaları 2

Bilim adamları yalnız üstün zekaları ve yetenekleriyle değil, yetişme biçimleri, düşünsel ağırbaşlılıkları, çalışma disiplinleri gibi daha pek çok nitelikleriyle bilim toplumunda ad yapıp saygınlık kazanmış kişilerdir. Bilim tarihini incelediğimizde, hemen bütün bilim adamlarının belli bir bilim dalında eğitim gördüğünü, çoğu zaman da bir veya birkaç usta yanında yetiştiğini, bu arada sıkı bir bilimsel çalışma disiplini edindiğini görürüz. Bu parçada, aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?  

Bilim, belli yöntemlerle elde edilen ve objektif olarak kontrol edilebilen belli bir varlık alanına ait, kısmen birleştirilmiş bir bilgidir. Bu açıklamada bilimin hangi özelliğine değinilmemiştir?  

Belirli bir tarihsel döneme ve belirli bir yaklaşıma ait olan bilimsel anlayış, kendi gibi olmayan her düşünce biçimini, başka bir düşünsel etkinlikle ulaşılmış başarıları küçümseyerek eleştirebilir. Oysa dönemler, farklı başarılara imza atan bilim adamlarım barındırır. Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?  

Bilimlerin gelişmesiyle birlikte felsefenin çatısı altında bulunan bilimler zamanla özgürlüğüne kavuştu. Bunun doğal sonucu olarak, Yeniçağ’da pozitif bilimlerdeki gelişmeler felsefenin alanını daralttı. Felsefenin yalnızca bilimlerle ilgili alanları sorgulamasının yeterli olabileceği düşüncesi belirdi. Bunun sonucunda da bilim felsefesi doğdu. Bu parçada, bilim felsefesinin doğuşu aşağıdakilerden hangisine bağlanmıştır?  

Kant’ın felsefesi, bilimsel düşüncenin temellerinin belki de en iyi ifadesidir. Aydınlanma çağında Nevvton'un büyük buluşuyla başlayan tartışma ortamının, Kant’ın eleştirisiyle doruk noktasına eriştiği görülür. Bu insan aklıyla bulunmuş bir yasanın, daha doğrusu insan aklının formüle ettiği bir yasanın bütün evren için geçerli olup olmayacağına, ilişkin bir tartışmadır. Bundan yola çıkarak, aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşılabilir?  

Aydınlanma döneminin büyük düşünürleri, evrensel yasaların ardında kişisel düşüncelerin bulunduğunu, insan bilgisinin duyularla sınırlı olduğunu, duyuların insan bilgisinde belirleyici olduğunu, aklın koyduğu yasaların soyutlamalardan başka bir şey olmadığını ileri sürmüşlerdi. Bu dönemde Kant, “Saf Aklın Eleştirisi” adlı eserinde, aklın yetilerini çözümlemiş ve doğanın yasaları ile aklın yasalarının örtüştüğü bir alanı keşfederek bu tartışmalara bir çözüm getirmiştir. Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?    

Evrim teorisi daha Darwin'in kendi zamanında bile ciddi tartışmalara yol açmıştır. Bazıları bunu gerçek dışı, bazıları da bilimsel bulmuştur. Bu tür tartışmalar, bugün de sürmektedir. Lehte ve aleyhte olanlar, embriyoloji, jeoloji ve karşılaştırmalı anatomi konularındaki çalışmalardan kendilerine dayanak bulmaktadırlar. Bu durum, bilimin hangi özelliğinden kaynaklanmaktadır?  

Romalılar teorik düşünceden çok pratiği seven bir toplum olduklarından, mirasına oturdukları eski Yunan bilimini teorik planda geliştirmek yerine, pratiğe uygulama yoluna gitmişlerdir. Bunun için Romalılar görkemli yapılarıyla, su kanal ve kemerleriyle ün kazanmışlardır. Parçada anlatılmak istenen durum, aşağıdakilerden hangisiyle özetlenebilir?  

Bilim adamları sanıldığı kadar objektif olamıyorlar. Çünkü öğretmenlerinin, ders kitaplarının, bilimsel çalışmalarının etkisiyle oluşan önyargıları, nesnelerine gölge düşürüyor. Bu görüşe dayanarak, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?  

Bilim adamı, araştırdığı varlık hakkında şüphe etmeden, belli yöntemler kullanarak bilgi elde etmeye çalışır. Ne zaman varlığı sorgulamaya başlarsa o zaman bilim adamı kimliğinden çıkar ve filozof olmaya başlar. Bunun için bilim adamı kendi sınırlarını aşmamalıdır, Parçaya göre bilim adamın görevi, aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir?