Biyoloji Müfredatı ve Konuları 2023-2024 MEB **Yeni**

9. Sınıf Biyoloji Konuları
1. Ünite Yaşam Bilimi Biyoloji
1.1 Bilimsel Bilginin Doğası ve Biyoloji
# Bilim ve bilimsel bilginin özelliklerini biyoloji ile ilişkilendirerek açıklar.
# Biyoloji ile ilgili bir problemin çözümünde bilimsel çalışma basamaklarını uygular.
# Biyolojinin tarihsel gelişim sürecine katkı sağlayan bilim insanlarını tanır.
# Biyolojinin günlük hayatta karşılaşılan sorunların çözümüne sağladığı katkılara dair çıkarımlarda bulunur.

1.2 Canlıların Ortak Özellikleri
# Canlıların ortak özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.

1.3 Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler
# Canlıların yapısını oluşturan organik ve inorganik bileşikleri açıklar.

2. Ünite Hücre
2.1 Hücre
# Hücre modeli üzerinde hücresel yapıları ve görevlerini açıklar.
# Hücre zarından madde geçişini deneylerle açıklar.
# Farklı hücre örneklerini karşılaştırır.

3. Ünite Canlılar Dünyası
3.1 Canlıların çeşitliliği ve sınıflandırılması
# Canlıların çeşitliliğinin anlaşılmasında sınıflandırmanın önemini açıklar.
# Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan kategorileri ve bu kategoriler arasındaki hiyerarşiyi örneklerle açıklar.

3.2 Canlı Âlemleri ve Özellikleri
# Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan âlemleri ve bu âlemlerin genel # özelliklerini açıklar.
# Canlıların biyolojik süreçlere, ekonomiye ve teknolojiye katkılarını örneklerle açıklar.
# Virüslerin genel özelliklerini açıklar.

10. Sınıf Biyoloji Konuları
1. Ünite Hücre Bölünmeleri
1.1 Mitoz ve Eşeysiz Üreme
# Canlılarda hücre bölünmesinin gerekliliğini açıklar.
# Mitozu açıklar.
# Eşeysiz üremeyi örneklerle açıklar.

1.2 Mayoz ve Eşeyli Üreme
# Mayozu açıklar.
# Eşeyli üremeyi örneklerle açıklar.

2. Ünite Kalıtımın Genel İlkeleri
2.1 Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik
# Kalıtımın genel esaslarını açıklar.
# Genetik varyasyonların biyolojik çeşitliliği açıklamadaki rolünü sorgular.

3. Ünite Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları
3.1 Ekosistem Ekolojisi
# Ekosistemin canlı ve cansız bileşenleri arasındaki ilişkiyi açıklar.
# Canlılardaki beslenme şekillerini örneklerle açıklar.
# Ekosistemde madde ve enerji akışını analiz eder.
# Madde döngüleri ve hayatın sürdürülebilirliği arasında ilişki kurar.

3.2 Güncel Çevre Sorunları ve İnsan
# Güncel çevre sorunlarının sebeplerini ve olası sonuçlarını değerlendirir.
# Birey olarak çevre sorunlarının ortaya çıkmasındaki rolünü sorgular.
# Çevremizde ve dünyada çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik çözüm önerilerinde bulunur.

3.3 Doğal Kaynaklar ve Biyolojik Çeşitliliğin Korunması
# Doğal kaynakların sürdürülebilirliğinin önemini açıklar.
# Biyolojik çeşitliliğin yaşam için önemini sorgular.
# Biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik çözüm önerilerinde bulunur.

11. Sınıf Biyoloji Konuları
1. Ünite İnsan Fizyolojisi
1.1 Sinirler, hormonlar ve homeostazi
# Sinir sistemini oluşturan yapı ve organların görev ve işleyişini açıklar.
# Endokrin bezleri ve salgıladıkları hormonları açıklar.
# Homeostazinin sağlanmasında sinir sisteminin ve hormonların rolüyle ilgili çıkarımlarda bulunur.
# Sinir sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
# Sinir sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.
# Duyu organlarının yapısını ve işleyişini açıklar.
# Duyu organları rahatsızlıklarını açıklar.
# Duyu organlarının sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.

1.2 Destek ve Hareket Sistemi
# Destek ve hareket sistemini oluşturan yapıların görev ve işleyişini açıklar.
# Destek ve hareket sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
# Destek ve hareket sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.

1.3 Sindirim Sistemi
# Sindirim sistemini oluşturan yapı ve organların görev ve işleyişini açıklar.
# Sindirim sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
# Sindirim sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.

1.4 Dolaşım Sistemleri
# Kalp, kan ve damarların yapı, görev ve işleyişini açıklar.
# Lenf dolaşımını açıklar.
# Dolaşım sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
# Dolaşım sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.
# Bağışıklık çeşitlerini ve vücudun doğal koruma mekanizmalarını açıklar.

1.5 Solunum Sistemi
# Solunum sistemini oluşturan yapı ve organların görev ve işleyişini açıklar.
# Alveollerden dokulara ve dokulardan alveollere gaz taşınmasını açıklar.
# Solunum sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
# Solunum sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.

1.6 Boşaltım Sistemi
# Boşaltım sistemini oluşturan yapı ve organların görev ve işleyişini açıklar.
# Boşaltım sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
# Boşaltım sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.
# Boşaltımın homeostazi açısından önemini açıklar.

1.7 Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim
# Üreme sistemini oluşturanyapı ve organların görev ve işleyişini açıklar.
# Üreme sisteminin sağlıklı yapısının korunması için yapılması gerekenlere ilişkin çıkarımlarda bulunur.
# İnsanda embriyonik gelişim sürecini açıklar.

2. Ünite Komünite ve Popülasyon Ekolojisi
2.1 Komünite Ekolojisi
# Komünitenin yapısına etki eden faktörleri açıklar.
# Komünitede tür içi ve türler arasındaki rekabeti örneklerle açıklar.
# Komünitede türler arasında simbiyotik ilişkileri örneklerle açıklar.
# Komünitelerdekisüksesyonu örneklerle açıklar.

2.2 Popülasyon Ekolojisi
# Popülasyon dinamiğine etki eden faktörleri analiz eder.

12. Sınıf Biyoloji Konuları
1. Ünite Genden Proteine
1.1 Nükleik Asitlerin Keşfi ve Önemi
# Nükleik asitlerin keşif sürecini özetler.
# Nükleik asitlerin çeşitlerini ve görevlerini açıklar.
# Hücre içerisinde genetik materyalin organizasyonunda parça bütün ilişkisi kurar.
# DNA’nın kendini eşlemesini açıklar.

1.2 Genetik şifre ve Protein sentezi
# Protein sentezinin mekanizmasını açıklar.
# Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji kavramlarını açıklar.
# Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamalarını açıklar.
# Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamalarının insan hayatına etkisini değerlendirir.

2. Ünite Canlılarda Enerji Dönüşümleri
2.1 Canlılık ve Enerji
# Canlılığın devamı için enerjinin gerekliliğini açıklar.

2.2 Fotosentez
# Fotosentezin canlılar açısından önemini sorgular.
# Fotosentez sürecini şema üzerinde açıklar.
# Fotosentez hızını etkileyen faktörleri değerlendirir.
# Fotosentez hızını etkileyen faktörlerle ilgili deney tasarlar.

2.3 Solunum
# Hücresel solunumun canlılar için önemini açıklar.
# Hücresel solunumun glikoliz evresini açıklar.
# Fermentasyonu günlük hayattan örnekler ile açıklar.
# Oksijenli solunum sürecini şema üzerinde açıklar.
# Oksijenli solunumda reaksiyona girenler ve reaksiyon sonunda açığa çıkan son # ürünlere ilişkin deney tasarlar.
# Fotosentez ve solunum ilişkisi ile ilgili çıkarımlarda bulunur.

3. Ünite Bitki Biyolojisi
3.1 Bitkilerin Yapısı
# Çiçekli bir bitkinin temel kısımlarının yapı ve görevlerini açıklar.
# Bitki büyümesinde hormonların etkisini açıklar.
# Bitkilerde hareket çeşitlerini örneklerle açıklar.
# Bitki hareketlerini gözlemleyebileceği deney tasarlar.

3.2 Bitkilerde Madde Taşınması
# Köklerde su ve mineral emilimini açıklar.
# Bitkilerde su ve mineral taşınma mekanizmasını açıklar.
# Bitkilerde fotosentez ürünlerinin taşınma mekanizmasını açıklar.
# Bitkilerde su ve madde taşınması ile ilgili deney tasarlar.

3.3 Bitkilerde Eşeyli Üreme
# Çiçeğin kısımlarını ve bu kısımların görevlerini açıklar.
# Çiçekli bitkilerde döllenmeyi, tohum ve meyvenin oluşumunu açıklar.
# Tohum çimlenmesini gözleyebileceği deney tasarlar.
# Dormansi ve çimlenme arasında ilişki kurar.

4. Ünite Canlılar ve Çevre
4.1 Canlılar ve Çevre
# Çevre şartlarının genetik değişimlerin sürekliliğine olan etkisini açıklar.
# Tarım ve hayvancılıkta yapay seçilim uygulamalarına örnekler verir.