LYS Dil ve Anlatım Paragrafta Anlam Testleri 2

Bugünlerde biyolog, kimyacı ve farmokologların taarruzuna uğradı aşk. Tarih boyunca kalple ilgili yüce bir duygu olarak görülmüşken aşk hormonların bir oyunu oldu artık. Âşık diye aşkın kimyasını bilmeyen budalalara deniyor şimdi. Hormon tahlili yaptırın, kanınıza, belki de idrarınıza bir baktırın, âşık mısınız, değil misiniz? Bakarsınız, pek yakında, kahvelerde ellerindeki aletlerle dolaşan “tansiyoncular” gibi, “aşkçılar”da dolaşır. “Hadi aşkçı geldi, aşkınıza bakıyor!” Aşkçı kardeş, bir baksana, aşkım kaç olmuş, fazlaysa ilacımı alayım.” diyeceğiniz günler pek uzakta değildir. Bu paragrafta vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?  

Bir nesneye uzun süre bakmak, onun ayrıntılarını daha iyi görmemizi sağlar. Giderek o nesne, yaşantımızın bir parçası olur. Bunun için hakkında gözlem yapmadığımız ve yaşamadığımız bir konuda ne kadar uğraşırsak uğraşalım başarılı bir yazı yazamayacağımız bir gerçektir. Fırtınalı bir denizi görmeyen bir kişiden böyle bir manzarayı tasvir etmesini bekleyemeyiz. Bu parçada ele alınan konu aşağıdakilerden hangisidir?  

Mozart bir “öykücü” dür. Onun çalgı müziği eserleri de birer öykü, birer operadır. Senfoniler, konçertolar, sonatlar... hepsi opera; çünkü onlar da öyküler içerir, insan karakterlerini ve olayları anlatan incelikli, duyarlıklı öyküler... Mozart’ın piyano eserlerini çalışırken hep sormuşumdur kendime: Burası hangi sahne? Neyi anlatacağım şimdi? Olay nerede geçiyor? Kim söylüyor bu şarkıyı? Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdaki-lerden hangisidir?  

(I) Eleştirel düşünüşün bütün boyutlarıyla oluşmadığı toplumlarda gerçek edebiyatçılarla edebiyat cambazları birbirine karıştırılır. (II) Adları ozana, yazara çıkmış laf ebeleri, söz kavafları, edebiyatın o hin oğlu hinleri; özlerinde sanatçı cevheri taşıyanlardan ayrılmaz. (III) Bu yüzden de daha yaşarken edebiyat mezarlığının malı olması gereken nice kikiriknamecinin adı antolojilerde, dergilerde sürdürüp durur dolaşımını. (IV) Çünkü bu edebiyat cambazları ilkelliğe, yeteneksizliğe cila vurmakta ne denli ustalarsa pazarlama işinde de öylesine ekedirler. (V) Sinek siklet en kitipiyoz eleştirmenleri bile avlamaya çalışır, övgüler düzdürürler kendileri için. Bu paragrafın ana düşüncesi numaralanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir?

İster önemli bir dergide yayımlanacak bir deneme olsun, ister öğretmene sunulacak bir ödev; bir yazıda aranan en basit, ama en temel nitelik, noktalamanın gereklerini yerine getirmiş olmaktır. Savunulan görüşlerin tutarlılığı, kullanılan sözcüklerin uygunluğu, gösterilen kaynakların doğruluğu, yaratılan imgelerin etkinliği çok daha önemlidir kuşkusuz; ama daha sonra gelir. Önce noktalama belirtkelerini uygun biçimde kullanmak, nokta gereken yere noktayı, virgül gereken yere virgülü koymak gerekir. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?  

(I) Biz entelektüeller, çok defa düşünceyi, rolü yüceltiriz ve bundan bir gurur payı çıkarırız. (II) Şüphesiz soyut düşüncelerin de medeniyetin vücuda gelmesinde büyük vardır. (III) Newton veya Einstein elleri ile değil, kafaları ile çalışan insanlardı. (IV) Fakat insanoğlu her biri 117 eklemli bin bir hareketi yapmaya elverişli iki ele sahip olmasaydı, onlarla dış dünyaya ait varlıkları yakalamasıydı bu medeniyeti vücuda getiremezdi. (V) Ayaklarınızla bir şey yakalamaya çalışınca elin üstünlüğünü anlarsınız. Yukarıdaki numaralı cümlelerden hangisi, paragrafta asıl anlatılmak istenen düşünceyi vermektedir?

Bakın, şuna inanıyorum: “Ne kadar uzun yaşarsanız yaşayın, ilk yirmi yıl, ömrünüzün en uzun yarısıdır.” Siz de "evet” çekiyorsunuzdur sanırım bu görüşe. Çocukluk ve ilk gençlik yıllarına, hayatın bu altın çağına ne kadar çok şey sığıştırıyoruz!... Günler, haftalar, aylar, yıllar ne kadar uzundur bu yaşlarda... Otuzundan sonra galiba kısalmaya başlar hepsi. Tanpınar da bu gerçeğe uyanlardan biridir ve şöyle der: “Gençlik, hayattan o kadar bağımsız, o kadar tek başına bir şey ki... Fakat bunu anlamak için insanın biraz yaşlanması lazım.” Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakiler-den hangisidir?  

Kendimizi olduğumuzdan başka biri sanarak yaşarız hepimiz; ama bir yanımız aslında kim ve ne olduğumuzu hep bilir. Bütün hayatımız da, gerçekleri söyleyen içimizdeki o haini susturmaya uğraşmak, onu yatıştırmaya çabalamak ve kendimizden kaçmakla geçer. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?